تُرک تبار افغان باشندۀ تورانتوی کانادا، برندۀ مدال طلا و الماس به خاطر خدمات فرهنگی گسترده، از طرف دولت کانادا در طول زندگی پر بارش، گردید. او نه تنها به زبان اوزبیکی؛ بلکه در زبان دری نیز استاد بوده و در دانشگاه شرق شناسی تاشکند اوزبیکستان این زبان را تدریس مینموده  است.  آقای ایماق دارای شخصیت متین و مهربان بوده، همه دوستانش علاقۀ زیادی به شخصیت و منش او دارند. چون از تعصب و خود بزرگ بینی کاملاً مبرا است. او فعلاً رییس عمومی ففتا (فدراسیون فرهنگی تـُرکان افغانستان) در کانادا  است.

اگر خدمات فرهنگی فیض الله ایماق را در پنچاه سال اخیر، چه در افغانستان و چه در خارج افغانستان بشماریم، مثنوی هفتاد و دومن کاغذ خواهد شد. او شاعر دو زبانۀ دری و اوزبیکی است، مقالات ارزندۀ از وی، صفحات روزنامه ها و مجلات را رنگین نموده است. از همه مهمتر خدمت او در فولکلور جوامع اقلیت های افغانستان قابل تقدیر و ستایش است. محترم ایماق سه سال به صفت ترجمان زبان دری در موسسۀ «رادوگا» وظیفه اجرا نموده است. او فیلم های را به دری و اوزبیکی ترجمه نموده است. ایماق و خانم محترم شان بی بی حاجی انابت ایماق دو بیتی های ناب را در استدیو ی رادیو تاشکند دکلمه نموده به شکل سی دی در آوردند. نه تنها خود آقای ایماق بلکه خانم و دختر شان نیز به حیث  نطاق و ژورنالیست ایفای وظیفه نموده اند و به همین ترتیب ده ها نوع فعالیت های فرهنگی را این خانوادۀ فرهنگ دوست افغان در ممالک مختلف به منصۀ اجرا گذاشته اند که باعث سرفرازی تمام افغانها است.

او از منابع مختلف جوایز زیادی نصیب گردیده است. او بود که داستان منظوم فولکلوریک یازی و زیبا را به خط فارسی در موسسۀ «زرقلم» تاشکند به چاپ رسانید که در سال 2004 میلادی از طرف بنیاد ژورنالیستان آریانا افغانستان مستحق جایزۀ «عمعق بخارایی» شناخته شد و هم او بود که دو کتاب بزرگ داستان را به نامهای «شربت توس» و «پادو»، از اوزبیکی به دری ترجمه نموده.  در سال 1359 خورشیدی مجموعۀ «دُردانه های خلق» که از طرف وزارت اطلاعات و فرهنگ در کابل چاپ شده بود مستحق جایزۀ مطبوعاتی «خوشحال خان ختک» شناخته شد. گفتنیست تا کنون 11 اثر داکتر ایماق در وطن ما افغانستان و همچنان در کشور های اوزبیکستان و کانادا اقبال چاپ یافته است و هفت اثر دیگر استاد فعلاً  آمادۀ چاپ است.

فیض الله ایماق از صنف چهارم  شعر میسروده است. این هم نمونۀ شعر انتقادی او که در صنف هفتم سروده است:

حـاکـم شهـر انـدکـی پـُرکــار مـیبـود بد نبـود        زیـر دسـتش مـأمـوریـن بیدار میبود بد نبـود

نــالـۀ بـیـمـار از هـر گوشــۀ مـُلـکـست بلنـد       داکـتـر مـا گـر کمـی غمخـوار میبود بد نبـود

از صـــدای نــالــش بـیـمــار مـیـگریــم بسی        نــرس  مــا گـــر انـدکی جـرار میبود بد نبود

هرکسی مصروف پر بازیست یاکه سه بجل        گـر بدست هر کسی اخبــار میـبـود بد نبـود

نـی کسی پرسد ز اعمال کسی از نیک و بد       گفـتـن پـاسخ اگـر دشـوار مـیـبـود بــد نبـود 

داکتر فیض الله ایماق که زمانی هم نهال تخلص میکردند در سال 1324 خورشیدی در  قریۀ «باغ بوستان» شهر قورغان اندخوی ولایت فاریاب در یک خانوادۀ دهقان چشم به جهان گشود. بلی، او در باغ بی برگی زاده شد و در بوستان بی ریایی نمو کرد.  تحصیلات ابتدایی را در مکتب قورغان آنجا به آخر رسانیده و جهت کسب تحصیلات عالی به کابل فرستاده شد. آقای ایماق دورۀ متوسطه را در مکتب ابن سینا و لیسه را در دارالمعلمین کابل تمام نموده، بعد از دو سال اجرای وظیفۀ معلمی در لیسۀ نادریۀ کابل، با سپری نمودن امتحان کانکور  شامل رشتۀ ژورنالیزم فاکولتۀ زبان و ادبیات دانشگاه کابل گردید، بعد از فراغت در سال ۱۳۵۰به حیث متکفل و آمر برنامه های اوزبیکی، ترکمنی، بلوچی، پشه یی و نورستانی رادیو افغانستان داخل وظیفه شدند. چند سال بعد، با آغاز دوبارۀ نشرات محلی به زبانهای ملیت های برادر، به حیث مدیر پروگرام اوزبیکی رادیو تقرر حاصل نمودند.

داکتر فیض الله ایماق در سال 1361 خورشیدی با استفاده از  یک بورس اسپیرانتوری وارد تاشکند شده و رسالۀ علمی خود را تحت عنوان «سرود های شفاهی اوزبیکان افغانستان» تحت راهنمایی محترم پروفیسور محمد نادر سعید اوف استاد دانشگاۀ زبان و ادبیات اوزبیکی دانشگاه مذکور نوشت. جناب ایماق در سال 1365 خورشیدی از دیپلوم دُکتورای خود دفاع کرد. تعدادی از مقالات این شخصیت گرانمایه در دایرة المعارف آریانا نیز به چاپ رسیده است. بنده تنها قسمتی از نوشته های فارسی شانرا خوانده ام، ایکاش لغتنامۀ که اوشان در زبان فارسی- اوزبیکی نوشته بودند، مفقود نمیشد تا از نوشته های اوزبیکی شان نیز فیض میبردم. خداوند به استاد توفیق مزید عنایت نماید تا این راه بی پایان را برود.

دلا عشــــق راهــیست دور و دراز                  دران بـــار غم سالکان را بــــدوش

اگـر عاشقی دل بــه محنــت بنــه                  وگر نـه درین دیگ خود را مجـوش

 

همایون «باختریانی»، تورانتوی کانادا، دسامبر 2012.